Filtre kahve nedir?

Filtre kahveyi en kolay şu şekilde tarif ederiz: suyu kahveyle buluşturmak ve posasını içeceğimiz kahveden ayrıştırmak. Filtre kahveyi çeşitli şekillerde hazırlanmış olarak görebiliriz: french press ile filtrelenerek, makinede -demir ya da kağıt filtre ile- yapılmış ya da süzme yöntemlerinden herhangi biri kullanılarak…

Bu yazıda filtre kahvenin hikâyesini anlattık!

Filtre kahve nasıl bulunmuştur?  

Kahve demlemek için en bilindik ve kolay yöntemlerden biri olarak görülen french pressin kullanımının 1850lere kadar gittiği düşünülür. 1852 yılında  Mayer ve Delforge soyadlıiki Fransız girişimci kahve demlemek ve filtrelemek için geliştirdikleri ekipmanlarının patentini almıştır  (Perfect Daily Grind, 2015). Fakat bu ekipman bugünkü benzerlerinden uzaktır. Günümüzde kullandığımız french press’e en benzer ekipman Attilio Calimani tarafından 1929 tarafından geliştirilmiş ve patenti alınmıştır (Hoffman, 2014: 76).

French press’ten de öncesinde ise vakumlu demlik (vacuum-pot) ya da syphon olarak bilinen ekipman kullanılmaktaydı. Bu ekipman 1830’da Almanya’da ortaya çıkmıştır. Patenti ise Jeanne Richard isimli bir Fransalı kadın tarafından 1838’de alınmıştır (Hoffman, 2014: 90).

Kahve filtresi nasıl bulunmuştur?

Kahve filtresi ise ilk kez 1908 yılında Melitta Benz isimli Almanyalı bir kadının, içtiği kahvenin tortulu kısmını içeceğinden ayırmaya çalışmasıyla ortaya çıkar. Melitta, kahvenin içindeki tortudan hoşlanmadığı için şöyle bir yöntem dener: Pirinç bir tencerenin dibine delikler açar ve bir defterden kopardığı bir kâğıdı bu düzeneğin üzerine yerleştirir. Kahvesi, içinde hiçbir topak ve acılık bulunmadan filtrelenmiştir! (Melitta History, 2018)

Melitta aynı yılın temmuz ayında yaptığı başvuruyla bu “filtre kağıtlı bardak üstü düzeneğin” patentini alır ve icadını bir marka haline getirir. Böylece 35 yaşındaki bir ev kadını, bir girişimciye dönüşür. 1930 yılında ekipmanı geliştirmek için birtakım yenilikler yaparlar. Artık ekipman koni şeklindedir ve daha geniş bir filtreleme alanına sahiptir.  Melitta 1950 yılında vefat eder ancak kurduğu şirket hayatına devam eder.

Hatta bu markanın bir dönem Türkiye’ye uğradığını da söyleyebiliriz:

Zaman ilerledikçe Melitta’nın benzeri diğer kahve süzme ekipmanları ortaya çıkmaya başlar, bu ekipmanlar üzerine geliştirmeler ve yenilikler yapılır.  Son  zamanlarda nitelikli kahve gibi akımların ortaya çıkmasıyla el demlemesi aletler, özellikle süzme yöntemleri popülerlik kazanmıştır.

Filtre kahvede ne önemlidir?

• En önemlisi, içeceğin içinde tortunun en aza indirilmesi için iyi bir filtreye sahip french press/ kahve makinesi kullanılmalıdır.
• İkinci önemli nokta, kahven çekirdeklerinin kullanacağınız filtreye ve ekipmana göre öğütülmesidir.
• Dripper ya da süzme yöntemini kullanarak kahve hazırlayacaksanız, filtre kağıdının tadının içeceğe geçmemesi için bu filtre kağıdını ekipmana yerleştirdikten sonra sudan geçirip ıslatabilirsiniz. Bu sadece kağıt tadının kahveye geçmesini engellemez, aynı zamanda ekipmanın ısınmasını da sağlar.
• Kahveyi demleyeceğiniz su kaynar seviyede olmamalı, bu çekirdeklerin yanmasına sebep olabilir.
• French press’te demlenen kahve için, kahvenin demlikte bekleme süresi 4-7 dakika arasıdır. Su ve kahvenin demlikte geçirdiği süre arttıkça kahvenin tadı acılaşır.

Hangi yöntemlerle filtre kahve yapılır?

• Filtre kahve makinesi kullanabilirsiniz. Kağıt filtre ve sıcak su yardımıyla kahvenizi demleyebilirsiniz.
• Frenchpress ile öğütülmüş çekirdeklere sıcak su ekleyerek kahvenizi demleyebilirsiniz.
• Dripper denilen damlama prensibiyle demleme sağlayan araçlarla kahvenizi hazırlayabilirsiniz.
• Ya da kolay yolu seçip Kahvegibikahve sayesinde ekipman, filtre kağıdı vb. şeylere ihtiyaç duymadan sıcak su ile Fiber Filtre™ yardımıyla filtre kahve yapabilirsiniz.

Büşra Eser – İstanbul Üniversitesi Psikoloji Mezunu. İstanbul Şehir Üniversitesi’nde sosyoloji yüksek lisans çalışmasını nitelikli kahve evleri üzerine yapıyor. “Türkiye’de kahve beğenisi” ve “kahvenin sembolik anlamları”na ilgi duyuyor.

Kaynakça

Hoffman, J. (2014).The World Atlas of Coffee: From Beans to Brewing – Coffees Explored, Explained and Enjoyed. Retrieved from

Melitta (2018) https://www.melitta-group.com/en/History-838.html

Milliyet (1989) “Kahve Keyfine Varın”, 6.12.1989, sayfa (2)

Perfect Daily Grind (2015) “French Press-The History & Brewing Guide” (Retrieved November 14, 2018, from https://www.perfectdailygrind.com/2015/05/french-press-the-history-brewing-guide/